Lòng tự tôn và khả năng phục hồi

“Bất cứ thứ gì không giết chết tôi đều khiến tôi trở nên mạnh mẽ hơn.”

Nietzsche

Khả năng phục hồi (tính kiên cường) và lòng tự tôn, hai khái niệm có liên quan chặt chẽ với nhau

Một mặt, khả năng phục hồi là khả năng một cá nhân “bật trở lại”, xây dựng bản thân, theo đuổi sự phát triển bình thường bất chấp điều kiện khó khăn, để tìm thấy sự tồn tại tích cực mặc dù bị chấn thương tâm lý. Mặt khác, lòng tự tôn là cách một cá nhân đánh giá bản thân một cách tích cực hay tiêu cực. Rõ ràng hai khái niệm này có liên quan với nhau, mặc dù người có lòng tự tôn tốt cũng sẽ thể hiện khả năng phục hồi tốt hơn, nghĩa là, khả năng đối phó và vượt qua chấn thương cao hơn. Rõ ràng, nhân chứng của Jean mô tả một trường hợp cực đoan. Nhưng trong cuộc sống hàng ngày, tính kiên cường được áp dụng để vượt qua thất vọng, sa thải, chia tay và những khó khăn khác trong cuộc sống. Một cá nhân sẽ có nhiều khả năng trở nên kiên cường hơn nếu anh ta tập hợp các điều kiện nhất định, thuộc về riêng con người anh ta, cách suy nghĩ của anh ta. Lòng tự tôn tốt là một trong những điều kiện này, vì nó sẽ ngăn ngừa việc chìm đắm (lâu dài) vào cảm giác bi quan, thậm chí là chủ nghĩa định mệnh – cái không thể không xuất hiện. trong những thời điểm khó khăn.

Cảm giác kiểm soát

Đầu tiên, lòng tự tôn tốt luôn được hỗ trợ bởi thứ được gọi là cảm giác kiểm soát nhất định. Đó là niềm tin rằng, thông qua khả năng và hành động của mình, ta có thể hành động, ít nhất một phần, đối với những gì xảy ra với ta, và không phải điều gì cũng nằm dưới sự kiểm soát của các yếu tố bên ngoài. Người nào không có cảm giác kiểm soát này sẽ dễ dàng buông xuôi và đổ cho chủ nghĩa định mệnh hơn vì người đó sẽ nghĩ rằng mọi thứ xảy ra với anh ta, dù tích cực hay tiêu cực, cũng không phải lỗi của anh ta, mà là hoàn cảnh sống, may mắn hay xui xẻo. Nếu vậy thì hành động để thay đổi một số phận đã được vạch sẵn để làm gì? 

Nếu là người đã trải qua khó khăn, chân thương và tai họa, người có khả năng phụ hồi cao không tập trung vào tai họa đã xảy ra với người đó và ý nghĩ rằng mình không có chút khả năng kiểm soát nào với nó, mà ngược lại, chính việc người đó cho rằng mình có quyền kiểm soát cuộc đời tiếp theo là cách người đó gán ý nghĩa cho các sự kiện.

Tính hiệu quả của bản thân

Sau đó, lòng tự tôn tốt nói chung được hỗ trợ bởi một cảm giác dễ chịu về tính hiệu quả của bản thân. Tính hiệu quả của bản thân là niềm tin vào khả năng của một người trong việc huy động các nguồn lực cần thiết để làm chủ các tình huống nhất định và thành công. Trong những trường hợp có lòng tự tôn thấp, người đó thường đánh giá thấp bản thân và đánh giá sai khả năng hoặc kỹ năng của họ: cuối cùng họ đã tự giới hạn mình. Do đó, làm thế nào để đứng dậy và bước tiếp nếu bạn không ý thức được khả năng của mình?

Cảm giác về sự nhất quán

Lòng tự tôn tốt cũng giúp bạn có cảm giác kiên định mạnh mẽ. Khái niệm này giải thích tại sao một cá nhân có tính nhất quán coi các sự kiện bên ngoài là có thể hiểu được, nghĩa là có cấu trúc, có thể giải thích được và có ý nghĩa, nói ngắn gọn là mang đầy ý nghĩa đối với anh ta. Một khi tình huống được hiểu rõ, việc chấp nhận và do đó hành động trở nên dễ dàng hơn. Việc đó không phải lúc nào cũng hiển nhiên và để hiểu được một sự kiện có thể mất nhiều thời gian. Người có khả năng phục hồi cao sẽ nghĩ rằng thử thách trong đời khiến họ mạnh mẽ hơn và giúp họ sau đó hỗ trợ những người khác – những người đã trải qua khó khăn giống mình. Trong những trường hợp này, tính nhất quán xuất hiện sau khi bạn ‘khắc phục’ tình hình, nhưng nó góp phần vào khả năng phục hồi. Với trường hợp thông thường hơn, ta có thể lấy ví dụ về một cuộc chia tay trong tình yêu, ngẫm lại về những lời trách cứ của người yêu cũ, chấp nhận những điều đúng đắn sẽ giúp thay đổi và rút kinh nghiệm với người yêu tiếp theo…

Rõ ràng, các yếu tố khác sẽ duy trì hoặc thúc đẩy lòng tự tôn và do đó là khả năng phục hồi trong trường hợp thử thách: hỗ trợ xã hội (gia đình, bạn bè, nhưng cũng có thể là một người duy nhất mà chúng ta tin tưởng và người trả lại cho chúng ta sự tự tin) là một trong những yếu tố quan trọng nhất để đứng lên và xây dựng lại.

Video tóm tắt nội dung cần nhớ:


Các bài viết được biên tập theo cuốn sách Phát triển lòng tự tôn (Développer son estime de soi), 2012, tác giả Marie-Laure Cuzarq

Vân Anh dịch, biên tập và trình bày

Vân Anh Nguyễn

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Lên đầu trang